Dấu hiệu nhận biết vô sinh ở nam giới có lẽ là chủ đề ít được quan tâm hơn nhiều, so với cùng chủ đề nhưng ở nữ giới. Đối với việc mang thai và sinh con, phụ nữ phải chịu trách nhiệm khá nhiều từ thời gian mang thai, sinh nở đến chăm sóc trẻ. Có lẽ do vậy mà, khi tình trạng vô sinh hiếm muộn xảy ra, người phụ nữ thường được chú ý tới trước hơn đàn ông. Tuy vậy, trên thực tế, trong các ca vô sinh, nguyên nhân do đàn ông chiếm tới 40% – một tỷ lệ khá cao. Vậy dấu hiệu nhận biết và nguyên nhân nào dẫn đến tình trạng này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu nhé.
Bạn đang đọc: Dấu hiệu nhận biết vô sinh ở nam giới và tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến tình trạng này
Contents
1. Dấu hiệu nhận biết vô sinh ở nam giới
Không có dấu hiệu thật sự rõ rệt để nhận biết tình trạng vô sinh nam giới, ngoài việc họ không thể thành công trong quá trình thụ thai. Một số trường hợp vô sinh nam tiềm ẩn những vấn đề về rối loạn di truyền, rối loạn nội tiết tố, giãn tĩnh mạch quanh tinh hoàn, hoặc một tình trạng ngăn chặn sự di chuyển của tinh trùng, trong quá trình đến gặp trứng. Tất cả những vấn đề trên không thể hiện ra ngoài, mà chỉ xác định được qua những xét nghiệm hoặc kiểm tra chuyên môn.
Tuy nhiên, có một số dấu hiệu và triệu chứng có thể liên quan đến tình trạng vô sinh bao gồm:
- Các vấn đề về chức năng tình dục như khó xuất tinh, xuất tinh ít, giảm ham muốn tình dục hay rối loạn cương dương
- Đau, sưng cục bộ tại tinh hoàn
- Nhiễm trùng đường hô hấp tái phát
- Mất khứu giác
- Tăng trưởng tuyến vú bất thường
- Tình trạng rụng lông mặt hoặc cơ thể hay bất cứ dấu hiệu nào khác liên quan đến bất thường nhiễm sắc thể và rối loạn nội tiết
- Số lượng tinh trùng thấp hơn bình thường (ít hơn 15 triệu tinh trùng trong 1 ml tinh dịch hoặc tổng số lượng tinh trùng trong 1 lần xuất tinh ít hơn 39 triệu)
Một số dấu hiệu liên quan cần được bác sỹ xem xét sớm nhất có thể gồm:
- Bạn không có em bé sau 1 năm giao hợp thường xuyên không dùng biện pháp tránh thai.
- Bạn gặp vấn đề về cương cứng hoặc xuất tinh, giảm ham muốn tình dục , hoặc các vấn đề khác liên quan đến chức năng tình dục.
- Bạn bị đau, khó chịu, nổi u cục hoặc sưng ở vùng tinh hoàn.
- Bạn có tiền sử gặp vấn đề về tinh hoàn, tuyến tiền liệt hoặc tình dục.
- Bạn có trải qua phẫu thuật vùng háng, tinh hoàn, dương vật hoặc bìu.
Như vậy, chúng ta thấy rằng, biểu hiện vô sinh ở nam giới không dễ nhận biết vì nó không rõ ràng, song có thể lưu ý các dấu hiệu có khả năng liên quan đến tình trạng vô sinh của họ, từ đó có thể đi thăm khám kiểm tra để biết chính xác hơn. Tiếp theo, chúng ta hãy cùng xem những nguyên nhân nào gây ra tình trạng vô sinh ở nam giới cụ thể hơn như dưới đây nhé.
2. Nguyên nhân dẫn đến vô sinh ở nam giới
Thông thường, nếu tinh trùng gặp vấn đề thì việc thụ thai sẽ khó thành công, các vấn đề về tinh trùng gồm:
- Tinh trùng không khỏe mạnh : Tình trạng này liên quan đến hoạt động của tinh hoàn cũng như sự sản xuất testosterone và các kích thích tố để kích hoạt và duy trì sự sản xuất tinh trùng. Tinh trùng không khỏe mạnh chứng tỏ bộ máy “sản xuất” này gặp vấn đề nào đó.
- Tinh trùng không được đưa vào tinh dịch : Nếu không trộn lẫn với tinh dịch, tinh trùng không thể được xuất ra ngoài để đến gặp trứng.
- Lượng tinh trùng trong tinh dịch thấp : Lượng tinh trùng trong 1 ml tinh dịch dưới 15 triệu, hoặc tổng lượng tinh trùng trong 1 lần xuất tinh ít hơn 39 triệu được xem là ít, nó sẽ làm giảm khả năng và cơ hội tinh trùng gặp được trứng.
- Tinh trùng có tính di động thấp : Nếu khả năng vận động của tinh trùng kém, nó sẽ khó vượt qua được hệ thống chướng ngại vật để đến gặp trứng.
Có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến những tình trạng trên của tinh trùng, tiêu biểu như dưới đây, bạn hãy cúng theo dõi tiếp nhé.
2.1. Các nguyên nhân liên quan đến nội khoa
Sức khỏe sinh sản của nam giới giảm có thể do một số nguyên nhân liên quan đến sức khỏe và điều trị y tế sau:
- Giãn tĩnh mạch thừng tinh : Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng giãn rộng các tĩnh mạch trong bìu (túi da chứa tinh hoàn), có thể làm tinh hoàn thu nhỏ và là nguyên nhân của việc sản xuất tinh trùng thấp cũng như giảm chất lượng tinh trùng.
- Nhiễm trùng : Một số bệnh nhiễm trùng có thể gây trở ngại cho việc sản xuất hoặc làm giảm sức khỏe của tinh trùng. Nhiễm trùng cũng có thể gây ra sẹo làm cản trở quá trình di chuyển của các chú tinh binh. Các bệnh nhiễm trùng này bao gồm: viêm mào tinh hoàn, viêm tinh hoàn và một số bệnh lây truyền qua đường tình dục bao gồm cả bệnh lậu và HIV. Mặc dù một số bệnh nhiễm trùng có thể gây tổn thương tinh hoàn vĩnh viễn, nhưng trong nhiều trường hợp sự sản xuất tinh trùng vẫn có thể được phục hồi.
- Các vấn đề về xuất tinh : Tiêu biểu là xuất tinh ngược (khi tinh dịch đi vào bàng quang thay vì đi đến đầu dương vật để được xuất ra ngoài). Tình trạng sức khỏe khác nhau có thể gây ra xuất tinh ngược bao gồm: tiểu đường, chấn thương cột sống, sử dụng thuốc, phẫu thuật bàng quang, tuyến tiền liệt và niệu đạo. Một số nam giới bị chấn thương tủy sống hoặc một số bệnh nhất định dẫn đến không thể xuất tinh, tuy nhiên, tinh trùng vẫn được sản xuất. Đối với những trường hợp này, tinh trùng vẫn có thể được đưa ra ngoài để sử dụng trong các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản .
- Các kháng thể tấn công tinh trùng : Trong một số trường hợp, các tế bào miễn dịch của cơ thể nhận diện nhầm tinh trùng là kẻ xâm lược có hại và cố gắng loại bỏ chúng.
- Khối u : Ung thư và các khối u lành tính có thể ảnh hưởng trực tiếp đến cơ quan sinh sản của nam giới, thông qua các tuyến tiết ra các hormone liên quan đến sinh sản như tuyến yên, hoặc thông qua những nguyên nhân chưa xác định. Trong một số trường hợp, hóa trị xạ trị trong điều trị khối u có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.
Tìm hiểu thêm: Sau rụng trứng bao nhiêu ngày thì có thai nếu quan hệ đúng thời điểm
- Tinh hoàn ẩn : Đây là tình trạng 1 hoặc cả 2 tinh hoàn không di chuyển vào túi bìu trong quá trình phát triển của thai nhi và không được can thiệp sớm để đưa tinh hoàn về đúng vị trí của nó. Những người đã gặp phải tình trạng này có nhiều khả năng giảm khả năng sinh sản hơn.
- Mất cân bằng nội tiết tố : Vô sinh có thể do sự rối loạn của tinh hoàn hay những bất thường ảnh hưởng đến các hệ thống nội tiết tố khác, bao gồm vùng dưới đồi, tuyến yên, tuyến giáp và tuyến thượng thận. Lượng testosterone thấp (suy sinh dục nam) và các vấn đề về nội tiết tố khác có thể do một số nguyên nhân tiềm ẩn, chưa xác định.
- Tình trạng khiếm khuyết của các ống vận chuyển tinh trùng : Có rất nhiều ống dẫn tinh và chúng có thể bị tắc nghẽn do nhiều nguyên nhân khác nhau như chấn thương do tai nạn, phẫu thuật, nhiễm trùng, sự phát triển bất thường như xơ nang hay các tình trạng di truyền tương tự.
Sự tắc nghẽn có thể xảy ra ở bất kì đoạn nào từ tinh hoàn, các ống dẫn lưu tinh hoàn, trong mào tinh hoàn, trong ống dẫn tinh, gần ống dẫn xuất tinh hoặc trong niệu đạo.
- Khiếm khuyết nhiễm sắc thể : Các rối loạn di truyền như hội chứng Klinefelter, Kallman, Kartahener gây ra sự phát triển bất thường của cơ quan sinh sản nam. Tình trạng xơ nang cũng có thể liên quan đến vô sinh nam.
- Bệnh Celiac : Đây là một tình trạng rối loạn tiêu hóa do nhạy cảm với gluten . Bệnh này có thể gây vô sinh nhưng có thể cải thiện khi áp dụng chế độ ăn không gluten.
- Một số loại thuốc : Các liệu pháp thay thế testosterone, sử dụng steroid dài hạn, thuốc trị ung thư (hóa trị liệu), một số loại thuốc chống nấm, thuốc trị lở loét và một số loại thuốc khác có thể làm giảm sản xuất tinh trùng dẫn đến giảm khả năng sinh sản ở nam giới.
- Ảnh hưởng của phẫu thuật : Một số loại phẫu thuật có thể ngăn chặn sự xuất tinh như thắt ống dẫn tinh , phẫu thuật thoát vị bẹn, phẫu thuật bìu và tinh hoàn, phẫu thuật tuyến tiền liệt và phẫu thuật ổ bụng (thực hiện trong điều trị ung thư tinh hoàn và trực tràng. Trong hầu hết các trường hợp, phẫu thuật có thể giúp giải quyết sự tắc nghẽn hoặc lấy tinh trùng trực tiếp từ mào tinh hoàn và tinh hoàn để phục vụ cho các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.
Ngoài rất nhiều nguyên nhân nội khoa trên, một số yếu tố về môi trường và lối sống cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới.
2.2. Các nguyên nhân liên quan đến môi trường
Sự tiếp xúc thường xuyên với các yếu tố môi trường nhất định như nhiệt độ cao, độc tố và hóa chất có thể làm giảm sự sản xuất tinh trùng hoặc chức năng của tinh trùng, cụ thể gồm:
- Hóa chất công nghiệp : Sự tiếp xúc lâu dài với các loại hóa chất như benzenes, toluen, xylene, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, dung môi hữu cơ, vật liệu sơn và chì có thể làm giảm sản xuất tinh trùng.
- Kim loại nặng : Tiếp xúc lâu dài với các loại kim loại nặng có thể gây vô sinh.
- Bức xạ hoặc tia X : Sự tiếp xúc với bức xạ có thể làm giảm sản xuất tinh trùng nhưng tình trạng này là tạm thời. Tuy nhiên với liều lượng phóng xạ cao, việc sản xuất tinh trùng có thể giảm vĩnh viễn.
- Tinh hoàn thường xuyên ở môi trường quá nóng : Nhiệt độ cao làm suy giảm sản xuất cũng như chức năng của tinh trùng. Dù các nghiên cứu còn hạn chế và chưa đi đến kết luận cuối cùng, nhưng việc thường xuyên xông hơi hoặc dùng bồn nước nóng có thể tạm thời làm giảm số lượng tinh trùng của bạn.
Ngồi trong thời gian dài, mặc quần áo quá chật hoặc sử dụng máy tính xách tay lâu dài cũng có thể làm tăng nhiệt độ trong bìu và giảm nhẹ sự sản xuất tinh trùng của bạn.
2.3. Sức khỏe, lối sống và một số nguyên nhân khác
Ngoài những nguyên nhân đã đề cập ở trên, lối sống và một số nguyên nhân khác cũng có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản ở nam giới, bao gồm:
- Sử dụng chất kích thích : Các loại chất kích thích như ma túy, cocaine, cần sa có thể tạm thời làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng. Riêng steroid làm cho tinh hoàn co lại và làm giảm sự sản xuất tinh trùng.
- Uống rượu : Rượu có thể làm giảm nồng độ testosterone, gây rối loạn chức năng cương dương và làm giảm sản xuất tinh trùng. Bệnh gan (do uống rượu quá nhiều) cũng có thể dẫn đến các vấn đề về sinh sản.
- Hút thuốc lá : Hút thuốc thụ động hay chủ động đều có thể dẫn đến giảm số lượng tinh trùng, ảnh hưởng tới khả năng sinh sản của nam giới .
- Sự căng thẳng : Sự căng thẳng có thể làm ảnh hưởng đến một số hormone cần thiết để sản xuất tinh trùng. Nếu bị căng thẳng trong thời gian dài, lượng tinh trùng sẽ bị ảnh hưởng.
- Trầm cảm : trầm cảm có thể làm giảm khả năng có con ở nam giới. Đặc biệt tình trạng này có thể gây ra rối loạn chức năng tình dục do giảm ham muốn, rối loạn cương dương hoặc chậm xuất tinh.
- Cân nặng : Béo phì có thể làm giảm lượng tinh trùng cũng như gây ra sự thay đổi hormone làm giảm khả năng sinh sản của nam giới.
Chúng ta có thể thấy rất nhiều nguyên nhân dẫn đến vô sinh ở nam giới là ngoài tầm kiểm soát. Tuy nhiên bạn vẫn có thể chủ động làm những việc sau để hạn chế tình trạng này, đó là:
- Không hút thuốc
- Không uống hoặc hạn chế uống rượu
- Không dùng chất kích thích
- Giữ trọng lượng cơ thể khỏe mạnh
>>>>>Xem thêm: Top 8 đồ ăn vặt tốt cho bà bầu theo từng giai đoạn mang thai
- Không thắt ống dẫn tinh
- Tránh những hoạt động làm cho tinh hoàn phải ở trong môi trường nhiệt độ cao trong thời gian dài
- Giảm căng thẳng
- Tránh tiếp xúc với thuốc trừ sâu, kim loại nặng và các chất độc khác
Như vậy, đằng sau dấu hiệu nhận biết vô sinh ở nam giới là một tập hợp rất nhiều nguyên nhân phức tạp. Có những nguyên nhân bạn có thể chủ động phòng tránh, nhưng cũng có rất nhiều nguyên nhân nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn. Vì vậy, qua biểu hiện của cơ thể, nếu cảm thấy lo lắng về khả năng sinh sản của mình, bạn hãy tìm đến sự trợ giúp y tế sớm nhất có thể, để có được sự can thiệp kịp thời nhé.
Theo Mayoclinic
Lily Nguyễn lược dịch
